Paciorkowce z grupy B znajdują się w naturalnej florze bakteryjnej około 10-30% kobiet. Na ogół nie stanowią one zagrożenia dla osób dorosłych, natomiast w przypadku noworodków mogą powodować poważne infekcje. Aby je wykryć, u kobiet ciężarnych prowadzi się badanie GBS. Na czym ono polega i jak należy się do niego przygotować?
Czym jest badanie GBS w ciąży?
Badanie GBS jest testem stosowanym do wykrywania obecności paciorkowców grupy B (GBS) w pochwie i odbytnicy kobiet w ciąży. Jest to rodzaj badania przesiewowego prowadzonego u wszystkich ciężarnych.
Skrót GBS pochodzi od angielskiego Group B Streptococcus, czyli bakterii Streptococcus – paciorkowców z grupy B. Najniebezpieczniejszym patogenem zaliczanym do tych bakterii jest Streptococcus agalactiae, inaczej paciorkowiec bezmleczności.
Sprawdzające zakażenie bakteriami GBS badanie zwykle wykonuje się między 35 a 37 tygodniem ciąży i polega ono na pobraniu wymazu z pochwy i odbytnicy.
Dlaczego wykrywające GBS badanie zalecane jest u ciężarnych?
Paciorkowce z grupy B są powszechnym rodzajem bakterii, które występują w układzie moczowym oraz pokarmowym u wielu osób. Z tych układów mogą być następnie przeniesione do układu płciowego, w tym do dróg rodnych kobiety.
Kobiety ciężarne są w wysokim stopniu narażone na infekcje wywołane przez paciorkowce GBS, które mogą prowadzić do pojawienia się różnych dolegliwości, takich jak:
- Zapalenie błony śluzowej macicy,
- Zapalenie błon płodowych,
- Posocznica – sepsa,
- Infekcje dróg moczowych,
- Gorączka śródporodowa,
- Zapalenie jamy macicy po porodzie.
Podczas porodu może również dojść do przeniesienia tych bakterii na noworodka. Dotyczy to zarówno porodu siłami natury, jak i porodu przez cesarskie cięcie. Paciorkowce GBS powodują wtedy ryzyko poważnych infekcji, takich jak posocznica, zapalenie opon mózgowych, zapalenie stawów, zapalenie szpiku czy zapalenie płuc u dziecka.
Bezobjawowe zakażenia GBS u kobiet zwykle nie są leczone przed porodem. Jeśli jednak pojawiają się dolegliwości wskazujące na aktywną infekcję wywołaną przez paciorkowce, na przykład infekcję układu moczowego, można zastosować antybiotyki także przed porodem. Gdy pojawia się wtedy także nietrzymanie moczu, warto wykorzystać wkładki urologiczne, by podnieść swój codzienny komfort.
Badanie GBS w ciąży. Jak się przygotować?
Badanie GBS w ciąży wykonuje się między 35 a 37 tygodniem ciąży według wytycznych Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego.
Przed wykonaniem tego testu warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Gdy planowane jest badanie GBS w ciąży, jak się przygotować do jego wykonania?
- Unikaj współżycia przed badaniem.
- Nie wykonuj irygacji pochwy przed badaniem.
- Nie używaj jakichkolwiek leków lub kremów dopochwowych na 24 godziny przed badaniem.
- Po zażyciu antybiotyków należy odczekać 7 dni przed wykonaniem badania.
- Skorzystaj z toalety przed badaniem, ponieważ pełny pęcherz może utrudnić pobranie próbki.
- Załóż wygodny strój – na czas badania trzeba będzie rozebrać się od pasa w dół.
- Przed badaniem poinformuj lekarza, jeśli masz jakiekolwiek objawy infekcji dróg moczowych, takie jak ból, swędzenie lub pieczenie podczas oddawania moczu.
- Badanie można wykonać o dowolnej porze dnia, nie trzeba zgłaszać się na nie na czczo.
Badanie GBS w ciąży. Jak wygląda?
Wiele kobiet zastanawia się nad tym, na czym polega badanie GBS w ciąży. Jak wygląda taki test?
Badanie wykonuje lekarz ginekolog podczas rutynowej wizyty. Lekarz najpierw myje ręce, a następnie używa sterylnej wymazówki – patyczka z wacikiem wymazowym, aby delikatnie pobrać próbkę z pochwy i odbytu.
Patyczek jest płytko wkładany do pochwy, a następnie obracany kilka razy. Tak samo pobiera się wymaz z odbytu. Patyczek z wymazem jest następnie umieszczany w pojemniku transportowym i wysyłany do laboratorium.
Badanie jest bezbolesne i trwa tylko kilka minut. Po teście można kontynuować normalne zajęcia.
Wyniki badania GBS są zazwyczaj dostępne w ciągu kilku dni i omawiane są one z pacjentką podczas wizyty kontrolnej.
Badanie GBS w ciąży – wyniki
Jeśli kobieta uzyska pozytywny wynik testu na GBS, lekarz może zalecić odpowiednie antybiotyki, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia dziecka. Podawane są one zwykle w trakcie porodu.
Jeśli wynik testu jest negatywny, oznacza to, że kobieta nie jest nosicielem bakterii GBS i istnieje mniejsze ryzyko infekcji dziecka.
Należy jednak wskazać, że negatywny wynik testu GBS nie gwarantuje, że kobieta nie rozwinie infekcji w późniejszym czasie, dlatego lekarz może też zalecić antybiotyki podczas porodu, na przykład wtedy, gdy jest to ciąża wysokiego ryzyka.
Sprawdź również, czym jest badanie połówkowe.